کوردستان میدیا

سایت مرکزی حزب دمکرات کوردستان ایران

آبگیری سد کنگیر ایلام، آثار تاریخی منطقه را نابود می‏‌کند

20:21 - 3 آذر 1394

کوردستان میدیا: بستن بدون مجوز دریچه‌های سد کنگیر ایلام و شروع آب‌گیری آن آثار باستانی متعددی از جمله آثار دوره‏های اوروک و ساسانی را نابود می کند.

بر طبق گزارش‏های منتشر شده، لیلا خسروی مدیر پروژه کاوش‏های نجات بخشی سد کنگیر با اعلام این خبر گفت: کاوش نجات بخشی در سد کنگیر به کشف کوشک متعلق به دوره ساسانی، سفال‌های شاخص دوره اوروک، سازه‌های معماری عشایری، ٣ بنای بزرگ، کوره سفال پزی، هاون‌های سنگی، پیه سوز مفرغی و... انجامید .

وی تأکید کرد این در حالیست که همزمان با کاوش محوطه‌های باستانی موجود در حوضه آبگیر سد کنگیر توسط تیمهای اعزامی از پژوهشکده باستان شناسی، مسئولین اداره آب منطقه‌ای ایلام بدون مجوز اقدام به بستن دریچه‌های سد برای آبگیری کردند.

او خاطر نشان ساخت که کاوش در محوطه‌های گوریه، زیج، دار ساول و گنبد جهانگیر به مدیریت وی و مشاوره راهبردی سیمین لک پور در حال انجام است. به گفته این باستان شناس، تمامی این محوطه‌ها در سال 1380 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌اند که در اثر آبگیری سد از بین خواهند رفت.

این باستان شناس گفت: با توجه به آنچه گفته شد این تپه حداقل نیاز به دو فصل کاوش در شرایط آب و هوایی مناسب دارد اما متاسفانه مسئولین آب منطقه‌ای ایلام اقدام به بستن دریچه‌های سد کرده و هر روز بخشی از دامنه تپه به زیر آب می‌رود که نیاز به جلوگیری از این اقدام داریم.

خسروی دربیان آثارو نتایج کاوش در ٤ محوطه باستانی یاد شده گفت: تپه گوریه یکی از مهمترین آثار این منطقه در فاصله ١٠٠ متری جنوب رودخانه کنگیر و در دامنه شمالی کوه بایه است .

وی افزود: با توجه به داده‌های به دست آمده، این مجموعه ساختمانی احتمالاً یک کوشک متعلق به اواخر دوران ساسانی و صدر اسلام با پلان مستطیل شکل شامل بخش‌های مختلف ساختمانی، حیاط مرکزی و اتاق‌های مختلف با ابعاد و اندازه‌های متفاوت دارای ستون‌ها و جرزهای گچی است.
وی با اشاره به اینکه تقابل و تقارن در این بنا مانند سایر آثار و بناهای دوران ساسانی به کثرت استفاده شده است تصریح کرد : کاوش در این تپه دشوارتر از سایر محوطه‌ها بود زیرا به دلیل سیل در حین کاوش رودخانه پر از آب و اطراف تپه را نیزآب فرا گرفت و امکان استفاده از قایق به دلیل لایروبی نشدن سد ممکن نبود.

خسروی گفت: سفال‌های به دست آمده در سطح محوطه از نوع سفال‌های متعلق به اوایل دوره اسلامی است که پس از کاوش در آن نیز سازه‌های معماری مهم عشایری و تنورهایی از این دوران به دست آمد.

او بابیان اینکه بخش‌هایی از این محوطه نیز به وسیله بیل‌های مکانیکی متعلق به تاسیسات سد کنگیر خاکبرداری شده بود تصریح کرد: قرارگیری این محوطه در مسیر ارتباطی غرب به شرق و همچنین یافته‌های سطحی آن از جمله سفال‌های شاخص دوره اوروک، بازگوکننده اهمیت این محوطه در دوران آغاز تاریخی است.

به گفته وی، در جریان عملیات کاوش نیز آثار ارزشمندی از جمله سفالهای شاخص این دوره (کاسه لبه واریخته) و یک کوره سفال پزی شناسایی شد که همگی نشان از اهمیت این محوطه در زاگرس مرکزی دارد.

گفتنی است، سدسازی های بدون مطالعه در کردستان و سایر مناطق ایران تاکنون خسارات سنگینی متوجه بخش‏های محیط زیست، آثار باستانی، کشاورزی و آب نموده است.