کوردستان میدیا

ماڵپەڕی ناوەندیی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران

ئاگری ئیسماعیل نژاد: ئاو لە ڕۆژهەڵاتی نێوەڕاستدا لە ئێستادا پرسێکی سیاسی ـ تەناهییە و ناکرێ تەنیا وەک پرسێکی ژینگەیی سەیری بکرێت

12:40 - 19 جۆزەردان 2718

کوردستان میدیا: کوردستانی گەورە تەنیا ناوچەی ڕۆژهەڵاتی نێوەڕاستە، کە قەیرانی کەمئاوی نییە و  نزیک بە ٧٥% ئاوی شیرینی ناوچەکە لەوێیەوە سەرچاوە دەگرێت، بۆیە چوار وڵاتی داگیرکەر پیلان و سیاسەتی جیاوازیان لە بارەی ئاوی کوردستاندا هەیە.

لە ناوچەی ڕۆژهەڵاتی نێوەڕاست، ئاو لە دۆخێکی باشدا نییە، دۆخی خراپ و کەمبوونەوەی ئاو، بابەتێکی تایبەت بە ئێستا نییە و ژینگەی ئەو ناوچەیە ئەم دۆخەی خولقاندووە، کە لە ئێستادا بە هۆی شەڕ، تێکچوونی دۆخی کەشوهەوا، زیادبوونی ڕێژەی جەماوەر، گەشەی ناسەقامگیر و بەڕێوەبەرایەتیی لاواز و هەڵە لە بواری ئاودا، قەیرانی ژینگە پەرەی سەندووە و ئەم قەیرانە ڕۆژ لەگەڵ ڕۆژ قووڵتر دەبێتەوە.

"ئاگری ئیسماعیل نژاد" یەکێک لە چالاکانی سیاسیی کورد لە بارەی کێشەی بێئاوی و کەمئاویدا باسی لەوە کردووە، ئاو بنەمای ژیانی کۆمەڵگای ڕۆژهەڵاتی نێوەڕاستە و ئەوەش بەو مانایەیە کە ئاو و ژینگە لە ڕۆژهەڵاتی نێوەڕاستدا لە ئێستادا پرسێکی سیاسی ـ تەناهییە و ناکرێ تەنیا وەک پرسێکی ژینگەی سەیری بکرێت، چون ڕێژەی ئاو بۆ ژیانی ڕۆژانە و بۆ گەشەی ئابووری کۆمەڵگای ڕۆژهەڵاتی نێوەڕاست ڕێژەیەکی کەمە و بەپێی پێویست نییە.

ناوبراو باسی لەوە کردووە، پرسی کەمئاوی لە هەمووی ڕۆژهەڵاتی نێوەڕاستدا هەیە، ئەگەر پێکەوە سەیری هەر چوارپارچەکەی کوردستان بکەین، تەنیا ناوچەیەکی نێو ڕۆژهەڵاتی نێوەڕاستە، کە قەیرانی کەمئاوی نییە و  نزیک بە ٧٥% ئاوی شیرینی ناوچەی ڕۆژهەڵاتی نێوەڕاست لەوێیەوە سەرچاوە دەگرێت.

ناوبراو باسی لەوەش کردووە، پرسی ژینگە پرسێک نییە، کە بتوانی سنووری نەتەوە و سیاسی بۆ دیاری بکەی و ڕێک کێشەکەش لێرەدا دەست پێ دەکات، کە وڵاتانی ڕۆژهەلاتی نێوەڕاست بەپێی کردەوەی ڕابردوو و ئێستایان هیچ پرسێک وەک پرسی گشتیی ناوچەکە سەیر ناکەن و ئەوان هەر قەیرانێک لە ناوچەکەدا بە مەرجێک لە چوارچێوەی سنووری سیاسی خۆیاندا نەبێت، وەک دەرفەتێک بۆ خۆیانی دەبینن، بۆ وێنە ڕێژیمی ئێران کە لە نێو گەورەترین قەیرانی ئاودایە، لە لایەک لەسەر پرسی ئاو لەگەڵ ئەفغانستان خۆی بە قوربانی دادەنێت و لە هەمان کاتدا هەمان کردەوە کە ئەفغانستان دەیکات، ڕێژیمی ئێران لە سنووری نێوان کوردستانی ڕۆژهەڵات و باشوور دووپاتی دەکاتەوە.

ژینگە و ئاو لە ڕۆژهەڵاتی نێوەڕاست بەو شێوەیە، کە قەیرانێکی ئاڵۆز و چكولەن، بۆیەش چارەسەریان لە چوارچێوەی سنوورێکی سیاسیدا نەک ئەستەم، بەڵکوو ئیمکانی نییە.

ناوبراو لە بارەی کێشەی ئاوی هەرێمی کوردستان و هەڵوێستی وڵاتانی ئێران و تورکیە ڕایگەیاند، لە سیاسەتی نێودەوڵەتیدا نزیک بە ٤٢٠ ڕێککەوتنی جیهانی و هەرێمی لەسەر پرسی ئاو هەیە، هەرێمی کوردستان دەتوانێ لەسەر بنەمای ئەو ئەزموونانەی لە جیهاندا هەیە، لەگەڵ ئێران و تورکیه ڕێککەوتن بکات، بەڵام ڕوونە کە هەموو رێککەوتنێکی نێودەوڵەتی لەسەر بنەمای هێز دەبەسترێت.

ئەو چالاکە سیاسییە جەختی کردووەتەوە، کە ئەگەر لایەنە سیاسییەکانی کوردستان بە وردی ستراتژیی نیشتمانی بۆ قەیرانی ئاو دیاری نەکەن، بە هۆی ئەوەی ناوچەی ئێمە تەنیا ناوچەی خاوەن ئاوی ڕۆژهەڵاتی نێوەڕاستە، دەکرێت ئاوەکەی بۆ ناوچەکانی‌ تر بە شێوەی دەستکرد ڕاگوازرێت، بێگومان لە داهاتوودا کوردستان بەگشتی و کوردستانی ڕۆژهەڵات بەتایبەتی لە دەرئەنجامی قەیرانی ئاودا تووشی قەیرانی زۆر گەورەی کۆمەڵایەتی، ئابووری، سیاسی و فەرهەنگی دەبێت.