کوردستان میدیا

ماڵپەڕی ناوەندیی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران

وتووێژی ماڵپەڕی كوردستان میدیا لەگەڵ \"كاوە بەهرامی\" ئەندامی دەفتەری سیاسیی حیزبی دێموكراتی كوردستانی ئێران

16:08 - 18 رەشەمه 2711

وتووێژی ماڵپەڕی كوردستان میدیا لەگەڵ كاوە بەهرامی ئەندامی دەفتەری سیاسیی حیزبی دێموكراتی كوردستانی ئێران

مژاری وتووێژ: خولی نۆیەمی هەڵبژاردنی مەجلیسی رێژیمی ئێران
رۆژی 12ی رەشەمەی ئەمساڵ نۆیەمین خۆلی هەڵبژاردنی مەجلیسی رێژیمی ئێران بەڕێوە دەچێت و حیزبی دێموكراتی كوردستانی ئێران شانبەشانی هەموو ئوپۆزسیۆنی ئێران ئەم هەڵبژاردنەی تەحریم كردووه.

ك/مــــــــیدیا: حیزبی دێموكراتی كوردستانی ئێران لە سەرەتای تەمەنی رێژیمی كۆماری ئیسلامی هەتا ئێستا دەتوانین بڵێین هەموو هەڵبژاردنەكانی رێژیمی ئیسلامیی ئێرانی تەحریم كردووە، جیاوازیی تەحریمی ئەمجارە لەگەڵ تەحریمەكانی پێشوو لەلایەن حدك ئێرانەوە چییە؟

ك. بەهرامی: جیاوازی هەڵبژاردنی ئەم جارە لەگەڵ جارەكانی پێشوو شتێكی زۆر قابیلی بەرچاوە، باسی زۆر لەسەر هەڵبژاردن كراوە و هەر كەس دید و بۆچوونی خۆی بە نیسبەت هەڵبژاردنەوە داوە و ئەوانەی كە بە دێموكراسی با‌وەڕمەندن، پێیان وایە هەڵبژاردن لە ئێراندا هیچ مانا و مەفهوومێكی نییە و ئەوەی كە ئێستا لە ئارا دایە شانۆگەرییەكە و لە بنەڕەتدا انتخابات نییە بەڵكوو انتساباتـە كە خەریكە روو دەدات، دەور و تەسەلسولێكه كە‌رێژیمی ئیسلامیی ئێران دەیهەوێ بۆ مانەوەی دەسەڵاتەكەی نمایشی بكات و بە بیروڕای گشتی بڵێت، كه من خەریكم هەڵبژاردن دەكەم. بەڵام جیاوازیی لەگەڵ رابردوودا ئەویە كە لە حاڵەتی ئێستادا رێژیمی‌ئیسلامی كەوتۆتە بەر پەلاماری بیروڕای گشتی جیهان و نێوخۆی وڵات. لە سێ روانگەوە رێژیمی ئیسلامیی ئێران لە مەترسییەكی گەورە دایە، لە بواری دەرەكیدا بە لەبەر چاو گرتنی كێشەی ناوكی، پێشێلكاریی مافی مرۆڤ و دەستێوەردان لە كاروباری وڵاتانی ناوچە و حزووری ئیدئۆلۆژیكیی لە دەرەوەی ئێران و كۆمەڵێك كاری تیرۆریستی و پێكهێنانی گرووپی تیرۆریستیی لە پێوەندی لەگەڵ مەسایلی دەرەكیدا، رێژیمی ئێران كەوتۆتە بەر پەلامار و تەریك كەوتۆتەوە، لە بارودۆخی ئەوڕۆی جیهانیشدا كەس ناتوانێ بڵێت من بە تەنێ درێژە بە دەسەڵاتی خۆم دەدەم، چونكە تێكنۆلۆژی و بارودۆخی سەردەم وای كردووە كە هەموو جیهان پێویستییان بە یەكتر هەیە دەنا ناتوانن درێژە بە دەسەڵات و دەوامی خۆیان بدەن. كە وابوو ئێستا رێژیمی ئێران بەتەواوی كەوتۆتە بەر پەلامار و تەحریم كراوە و ئەو تەحریمانەش رۆژ بە رۆژ پەرە دەستێنن و وای لێهاتووە داهاتی ئێران كەلە نەوتەوە دابین دەبێت، هەناردەكردنی‌نەوتیشی لێ قەدەغە دەكەن و ئەوەش دەبێتە هۆی دروست بوونی قەیرانێكی ئابووریی گەورە لە ئێراندا.

ئێران ئێستا رووی لە ئەنجام دانی موعاملاتی پایە بە پایە كردووە و رێگای ئاڵوگۆڕی پارەی لێ بەستراوە و ناچارە لە جیاتی نەوتێك كە بۆ وڵاتانی چین و هێندوستان دەینێرێ، كاڵا و شتومەك هاوردە بكات و لەو پێوەندییەدا خەریكە بەرەوە پاش دەگەڕێتەوە، سەبارەت بە كێشەی ناوكیش ئەگەرەكان لە رێگا چارەی نیزامیی نزیك بۆتەوە. پێم وایە ئێران لەو پێوەندییەدا توانای بەرگریی نییە. عێراق لەو سەردەمە بەو هەموو ئیمكاناتەوە نەیتوانی لە بەرانبەر دوو وڵاتی ئەمریكا و بریتانیا بەرگری بكات چ بگا بەوە كە ئێستا زۆربەی وڵاتانی جیهان پشتگیری لەو حەرەكەتە بكەن، تەنانەت باس لە پشتگیریی وڵاتانی چین و رووسیەش دەكرێ كە قەت ئابووری و دیپلۆماسیی جیهانیی خۆیان بە بۆنەی ئێرانەوە ناخەنە مەترسییەوە، ئەوە یەكێك لە پرسەكانە، كێشەیەكی دیكە ئابووریی ئێرانە، رێژیمی ئێران وردە وردە توانای دابین كردنی ئیمكاناتی گرووپە تیرۆریستییەكان وەكوو حیزبوڵڵا، حەماس و سووریە و پێكهاتە تیرۆرسیتییەكان كە دروست كردوون لە دەرەوەی سنوورەكانی ئێران هاڵەیەكی دروست كردووە لەمەڕ دوورخستنەوەی كێشەكان بۆ دەرەوەی سنوورەكان ئێران نییه و هەروەها كێشەی ئابووریی نێوخۆی ئێرانیش قەیرانێكی گەورەیه. جیا لەوەش كارخانەكانی ئێران كارخانەگەلێكی بنیاتی نین كە مادە‌ی سەرەكی خۆیان دابین بكەن، ئێستاش مادە سەرەكییەكان تەحریم كراون و هەناردەی ئێران ناكرێن و كارخانەكان لە كار كەوتوون، بارودۆخ و هەڵاوسانی بازار بە شێوەیەكی سەرسوڕهێنەر ئاڵوگۆڕی بەسەردا هاتووە عرچە یەكجار كەم و تقاچا یەكجار زۆر بووە و لەئاكامدا خەڵكی تووشی قەیران كردووە. لەلایەكی دیكەیەشەوە خەڵك بە هۆی داخرانی كارخانە و كارگەكان بێ‌كار بوون. ئێران وڵاتێكی دەوڵەمەندە لە بواری كانزا و سەرچاوە سروشتییەكانەوە و خاكێكی بە پیت و بەرەكەتی هەیە، بەڵام ئیمكاناتی ئێران لە نێو خودی ئێراندا سەرف نەكراوە و سەرفی بەهێز كردنی خۆی و چەك و چۆڵی كردووە هەتا بەو شێوە بتوانێ ببێتە یەكێك لە دەسەڵاتەكانی جیهان بۆ ئەوە بتوانێ ئیدئۆلۆژیی خۆی پێ هەناردە بكات و دەبینین لە ناوخۆدا ئابوورییەكی بنیاتی و بنەڕەتیی دروست نەكردووە كە خەڵك بتوانێ خۆی تێدا ببینێتەوە، ئەوەش كە ئێستا هەیە خۆی خاوەنی نییە و چونكە ئەگەر چاو لێ بكەین، كارخانەیەك كە دێتە ئێران خۆی دروستی ناكات، هەموو مەوادەكەی لە دەرەوە هاوردە دەكات. ئەگەر خۆی بەرهەمهێنەری هەمووی بێت بەو شێوەیە لە بواری ئابوورییەوە داناڕمێت، كە وابوو خەڵك لێرەدا لە ئیمكاناتی دەوڵەتی هیج پشكێكی نییە و دەوڵەت بۆتە سەرمایەدار.

سەبارەت بە بارودۆخی پێكهاتەی‌رێژیم، ئەگەر چاو لێبكەین لە سەرەتای هاتنەسەر كاری بازرگانەوە هەتا ئێستا بەردەوام سەركۆمارەكان و سەرۆك وەزیرەكان و بەرپرسانی مەجلیس بوونەتە دژبەری ئەو رێژیمە كە بەشێك بوون لە پێكهاتەی ئەو رێژیمه،‌یانێ ئەو رێژیمە روانگەیەكی پێچەوانەی بـڕوای خۆی لە نێو پێكهاتەی خۆیدا قەبووڵ ناكات چ بگات بە نەزەرێكی دێموكراتیك، كه هەر كام لەو لایەنانە بۆ خۆی كۆمەڵێك خەڵكی لەگەڵە، كە وابوو لە بازرگانەوە هەتا ئێستا ئوپۆزسیۆن دروست دەبێ و ئێستاش بناژۆخوازەكانیش بوونەوە دوو، سێ بەش. تەنانەت بەوەش تەواو نابیت چونكە رێژیمی ئیسلامیی ئێران رێژیمێكی ئیدئۆلۆژە و ئەگەر چاولێ بكەین هیچ سیستمێكی ئیدئۆلۆژیك سەقامگیر نەبووە و هەر بۆیە لێكترازانی فیكری لە نێوانیاندا دروست دەبێت بەتایبەت كەلە ئایین‌زای شیعەدا هەركام لە ئایەتوڵڵاكان (مقلد)، یان شوێن‌كەوتووی تایبەت بە خۆیان هەیە و هەركام لەو ئایەتوڵڵایانەش بۆچوونی تایبەت بە خۆیان هەیە، كەوابوو جیاوازیی هەڵبژاردنەكانی پێشوو لەگەڵ ئێستا لەوە دایە كە ئیران لە قەیرانێكی یەكجار گەورە دایه. چەند رۆژی رابردوو خامنەیی باسی ئەوەی دەكرد كە هەڵبژاردنی ئەو جارە هەڵبژاردنێكی ئەمنیەتییە و بەردەوام خەریكن هەڕەشە لە خەڵك دەكەن و دەڵێت كە ئەگەر وەكوو هەڵبژاردنەكانی سەركۆماری خەڵك پشیوی و ئاڵۆزی دروست بكەن ئێمە ئەو شتە لە خەڵك قەبووڵ ناكەین و سەركوتی دەكەین. كەوا بوو دەبینین جیاوازییەكەی لەوە دایە كە ئێران لە قەیرانێكی تەواو دایە لە حاڵەتێكی ئاوادا رێژیم ناتوانێ هەڵبژاردنێكی بەو جۆرە تەنانەت لە نێو بازنەكەی خۆیشیدا كە بۆ ئەحمەدی‌نژاد كردی بەڕێوە ببات.‌رێژیم ئێستا لە نێو خۆیشیدا كێشەی هەیە كەوابوو دەگاتە حاڵەتێكی وا كە خەڵك بەشداری ناكات و من پێم وایە ئەگەری دروست بوونی پشێوی و ئاڵۆزی لەسەر سندووقەكانی دەنگدانیش دێتە ئاراوە، چونكە ئێستا لە خودی پێكهاتەی رێژیمدا كە بناژۆخوازەكانن چەند كۆتلە بوونی هەیە. بۆیە جیاوازییەكەی لەوە دایە كە لەو سێ رەهەندەدا ناسەقامگیریی سیاسی بوونی هەیه.

ك/مــــــــــیدیا: هەروەك ئاگادارن لێكترازانێكی ئاشكرا لە نێو باڵەكانی دەسەڵاتی رێژیمدا پێكهاتووه، بەو حاڵەوە رێژیم توانای كونترۆڵ كردنی بارودۆخی ئێستای‌هەیە؟ ئایا دەتوانێ وەكوو جاران هەموو پێكهاتە سیاسییەكانی نیوخۆی ئێران بخاتە ژیر ركێفی خۆی؟

ك. بەهرامی: بەگشتی هەموو ئەو كەسانەی كە ئێستا دژبەری رێژیمی ئیسلامیی ئێرانن بە ریفۆرمخوازیشەوە، هەرچەندە كەمتر بەشداری بكەن ئەوەندە كاریگەریی نەرێنیی لەسەر رێژیمی ئێران هەیە من بڕوام وا نییە كە لە شەرعییەتی رێژیم لە ناوخۆی ئێران كەم بكاتەوە چونكە رێژیمی ئیسلامی پاش هەڵبژاردنی سەرۆكۆماریی‌ئەحمەدی‌نژاد شەرعیەتی خۆی لە دەست داوه. كه وابوو، كاریگەریی بەشداریی نەكردن تەنیا بۆ دونیای دەرەوە دەبێت‌و ئێستاش هەر كەس باس لە لەدەست دانی شەرعییەتی رێژیم دەكات بە بـڕوای من هیچ كاریگەرییەكی نییه چۆنكه دیكتاتۆرەكان خۆ حكوومەتی خەڵكی نین هەتا لە خەڵك رەوایی خۆیان وەربگرن. حیزبی دێموكرات پێشتریش گوتبووی كە ئەو رێژیمە رەوایی خۆی لەدەست داوە بەڵام دوای هەڵبژاردنی ئەحمەدی ‌نژاد ئەو شتە بۆ بیروڕای جیهان و خەڵكی ئێران روون بووەوە. فەرز بكەین ئێستا خەڵك بەشداریی لەو هەڵبژاردنانەی كرد و نوێنەری دڵخوازیانیان هەڵبژارد، ئایا ئەو نوێنەرانە لە مەجلیسدا ئیختیاراتی دەنگی خۆیان هەیە؟ ئایا دەتوانن یاسایەك پەسند بكەن بە بێ رەزایەتی وەلیی فەقیه؟ لە پێكهاتەی رێژیمی ئیسلامیدا وەلیی فەقیه بـڕیاردەری رەهایە، ئەو دەتوانێ بڕیارەكانی تێكـڕای نیهادە بەناو فەرمی و نافەرمییەكانی هەڵبوەشینێتەوه. بۆیە دەبی ئێمە هەموو كەس چ دژبەر و چ لایەنگرانیان هان بدین بۆ ئەوە بەشداری لەو هەڵبژاردنانەدا‌نەكەن هەتا كاریگەریی لەسەر بیروڕای گشتی لە دەرەوەدا دەبێت.

كۆمەڵێك میكانیزم هەیە كە رێژیمی ئیسلامیی ئێران‌بۆ راكێشانی خەڵك بۆ سەر سندووقەكانی دەنگدان كەڵكی لێ‌وەر دەگرێت كە خەڵك دەبێ لەوە وشیار بێ، یەكێك لەو میكانیزمانە ناكۆكیی نێوان عەشیرەتەكانی ناوچەكانی ئێرانە، یەكێكی دیكە ناكۆكیی نێوان حیزب و لایەنەكانە كە رەنگە بە شێوەی ناڕاستەوخۆ كەڵكی لێوەر بگرێت، یەكێكی دیكەش‌لەو تەرفەندانە ئیمكاناتێكە كە لە بەردەستی دایە، رێژیم هەر ئیمكاناتێكی لەبەردەستدا بیت بۆ راكێشانی زێدەتری خەڵك بۆ سەر سندووقەكانی دەنگدان كەڵكی لێوەر دەگرێت. بڵاو كردنەوەی پارە لە نێو خەڵكدا وەك پارە دان بە پاڵێوراوان بۆ داوەتی خەڵك بۆ میوانی و ... هتد، لەو شوێنانەش كە بزانێ هەڕەشە بە كەڵكە دەیكات. ئێستا كۆمەڵێك خەڵك مووچەخۆرە، رەنگە هەڕەشە لەوانە بكات كە ئەگەر نەیەنە سەر سندووقەكانی دەنگدان، نانتان دەبـڕین، بەڵام من لەو باوەڕە دام هەڵبژاردنی ئەو ساڵە ناتوانێت وەكوو ساڵەكانی پێشوو ئامانجەكانی خۆی بپێكێت چونكە حیزبە سیاسییەكان و ئوپۆزسیۆن بەگشتی لەسەر بەشداری نەكردن كۆدەنگن. جگە لەوەش خودی دەزگای دەسەڵات ئێستا بۆتە ئوپۆزسیۆن و ئەو خەڵكەی كە بۆ مووسەوی و كەڕوبی دەستیان دایە ناڕەزایەتی دەربڕین جەماعەتێكی كەم نەبوون و ئێستاش هیج كات لایەنگرانی ئەوانە قەد دەنگ بە رێژیمی ئیسلامیی ئیران نادەن، سەرەڕای ئەوەش ریفۆرمخوازەكانیش باس لەوە دەكەن كە بەشداری لە هەڵبژاردنەكان هیچ مانا و مەفهوومێكی نییە مەگەر ئەو تەرفەندانەی كە خەڵك دەبێ لێیان وشیار بێت. وەكوو دروست كردنی ناكۆكی لەو ناوچانەدا كە ئازەری و فارسی تێدا دەژین یان ناوچە عەشیرەییەكان دروست بكات، خەڵك دەبێ وشیار بێت. ئێمە نا‌ڵێن هەموو پاڵێوراوەكان باش نین بەڵام خەڵك دەبێ لە بیری ئەوەدا بن كە بەرەورووی نیزام ببنەوە و بەشداری نەكەن ئەوە بە بیرورای گشتی بگەیەنێ كە ئەو رێژیمەی قەبووڵ نییە ئەگەریش پاڵێراوێكیش خۆشناو بوو و بە بۆنەی ئەوەوە بەشداری لە هەڵبژاردن بكرێت بەو مانایەیە كە مۆری تەیید لە رێژیمی ئیسلامیی ئێران دەدرێ‌لەو نێوەشدا پاڵێوراوەكان بوونەتە قوربانیی سیاسەتەكانی ریژیم وخۆشیان دەزانن كە لە 30 ساڵی رابردوودا هیچ كاریگەرییەكان لەسەر حەوزەی ئینتیخابیی خۆیان نەبووە،

من ئێستا لەو بڕوایە دام كە ئەوانەی كە لە رێژیم ترازاون یان ئەو پاڵێوراوانە كە رەتی سەلاحیەت كراون پێیان خۆش نییە لەو هەڵبژاردنانەدا بەشداری بكەن هەر چەندە ژمارەیەك لەوانەی هێناوە ئەویش بە بۆنەی ئەوەیە كە بتوانێ بەو شێوە كۆمەڵێكی زۆرتر‌بەشداری بكەن دەبێ خەڵك هەوڵی ئەوە بدا ئەو خاڵە ببینێتەوه.
ك/مــــــــــیدیا: بەلەبەر چاو گرتنی پێشوازیی خەڵك لە جەندین بانگەوازی حیزبی دێموكرات لە پێوەندی لەگەڵ داخستنی دووكان و بازار و ... هتد، ئایا خەڵك ئەمجارە پێشوازی لە بانگەوازی حیزبی دێموكراتی كوردستانی ئێران لە پێوەندی لەگەڵ تەحریمی خولی نۆیەمی هەڵبژاردنەكانی مەجلیسی رێژیم دەكات؟

ك. بەهرامی: من لەو بـڕوایە دام كە خەڵك وشیار بۆتەوە و خەڵك وڵامی بانگەوازەكانی حیزبی لە بۆنەكاندا داوەتەوە و خەڵكی كوردیش دەزانێ كە رێژیمی ئیسلامیی ئێران نەك هیچ كارێكی هەتا ئێستا بۆ خەڵك نەكردووە، بەڵكوو دوژمنایەتیی خۆی لەهەمبەر نەتەوەی كورددا سەلماندووە. رەنگە ژمارەیەك مووچەخۆری لە دەوری خۆی كۆكردبێتەوە و كە پێی وایە بتوانێ لە رێگەی ئەوانەوە كاریگەریی بخاتە سەر خەڵك، بەڵام كوردستان چەندە لە سەردەمی شا تەریك خرابوو،‌هێندەی تر لە بواری سیاسی و كۆمەڵایەتییەوە و ... هتد تەریكی‌خستووتەوە. هەر چەندە كورد لە بواری سیاسییەوە لە نەتەوەكانی دیكەی ئێران پێشكەوتووترە چونكە 33 ساڵ پێش، نەتەوەی كورد دەنگی نا بە رێژیمی ئیسلامیی ئێران دا، بەڵام ئێستا بە بـڕوای من خەڵك هەموو ئەو شتانەی لە بیر ماوە. لە یەك شوینی هەرێمی كوردستاندا كارێك بنیاتی و ئابووری نەكراوە كە لاوانی كورد بتوانن كەڵكی لێ‌وەر بگرن و ببێتە سەرچاوە بۆیان. من بەوە خۆش بینم كە كاریگەریی دەبێ، ئێستا لە كوردستان خۆ كاندیدكردن كەمه، بۆ نموونه له شاری پاوە هیچ كەس خۆی كاندید نەكردووە . من دڵنیام كە ریژیم بۆ خۆی سندووقەكان پڕ دەكاتەوە، بەڵام خەڵك دەبێ وریا بێ نەچێتە نێو سەفی دەنگدەران و دەنگی رەوایی بەو رێژیمە نەدەن. هەندێ كەس دەڵێن من دەچم بەڵام دەنگ نادەم، لەو بارەوە دەبێ بڵێم كە هەر كەس چوو نێو سەفی دەنگدانەوە یانێ دەنگی‌داوە، تەنانەت رێژیمی ئیسلامیی ئێران سندووقی پـڕی ناوێ بەڵكوو سەفی پـڕی دەوێ بۆ هەڵخەڵەتاندنی و سەپاندنی رەوایی خۆی لە نێو بیروڕای گشتی. ئێمە داوامان لە خەڵك ئەوەیە كە نەچن بەشداری نەكەن و دەبی ئەو متمانەیان بە رێبەری جووڵانەوەی كورد وەكو هەتا‌ئێستا بوویانە، هەبێ و بەشداری كردنیان بە مانای تەییدی رێژیمی ئێرانە و مۆرێكە بۆ تەییدی هەموو ئەو جینایەتانەی كە رێژیمی ئیسلامیی ئێران لەهەمبەر نەتەوەی كورد كردوویەتی و رێژیمیش لە ئەگەری كۆدەنگیی خەڵك هیچی پێ ناكرێت.