کوردستان میدیا: مستەفا هیجری سکرتێری گشتیی حیزبی دێموکراتی کوردستان ئێران بەبۆنەی هاتنی ساڵی نوێی خوێندن (١٣٩٢ ـــ ١٣٩٣)ی هەتاوی لە ئێران، پەیامێکی بڵاو کردەوە.


مامۆستا تێكۆشەرەكان !
قوتابی ‌و خوێندكارە بەڕێزەكان !
دایك‌ و بابە زەحمەتكێشەكان !
ئەوا ساڵێكی دیكەی خوێندن لە تەمەنی رێژیمی كۆماری ئیسلامی، رێژیمی قەیرانخولقین‌ و دژی ئازادی دەست پێ دەكاتەوە، بەو هۆیەوە قوتابخانەكان، دانشگاكان ‌و بنەماڵەكان جموجۆڵێكی تایبەتییان تێدا پێك دێ‌ و بە میلیۆنان لە قوتابی ‌و خوێندكار روو دەكەنە خوێندنگاكان بەو هیوایەی داهاتوویەكی باشتر بۆ خۆیان دەستەبەر بكەن. دایك ‌و بابەكانیش كە پشتگری بەوەفای بنیادنانی ئەو داهاتوویە بۆ رۆڵەكانیانن، بە تەحەموڵی رەنج ‌و كاری بەردەوام تێدەكۆشن هەزینەی پێداویستییەكانی خۆشەویستەكانیان دابین بكەن.
ئەو ساڵیش لە جیاتی خوێندن بە زمانی دایك، رۆڵە خۆشەویستەكانیان بە ناچاری خوێندن ‌و قسەكردن بە زمانی فارسییان بە سەردا دەسەپێنن، زمانێك كە لێی بیگانەن. تەنانەت رێژیم دوای تێپەڕ بوونی دەیان ساڵ لە پەسندكردنی مادەی ١٥ یاسای بنچینەیی خۆی كە لەوێدا مافی خوێندنی بە زمانی دایكی بە یاسایی داناوە، ساڵی خوێندنی ١٣٩٢ ــ ١٣٩٣ هەر بەشێوەی پێشوو درێژەی دەبێ.
ئێزنم بدەن لەلایەن رێبەرایەتیی حیزبەكەمان، حیزبی دێموكراتی كوردستانی ئێرانەوە بەو بۆنەوە گەرمترین پیرۆزبایی پێشكەش بە هەموو ئێوە قوتابییان ‌و خوێندكاران، تێكۆشەرانی رێگای زانست ‌و فێربوون، مامۆستا زەحمەتكێش‌ و نیشتمانپەروەرەكان‌ و دایك ‌و بابەكان بكەم. ئێمەش هیوادارین كە رەنجی دایك‌ و بابەكان ‌و مامۆستا تێكۆشەرەكان لە لایەك‌ و خۆماندووكردنی قوتابی ‌و خوێندكارەكان لەلایەكی دیكەوە ببێتە هۆی پەروەردەبوون ‌و پێگەیشتنێكی ئەوتۆ كە بتوانن داهاتوویەكی پڕ لە بەختەوەری بە بێ دەسەڵاتی رێژیمی كۆماری ئیسلامی، بنیات بنێن.
خۆشەویستان!

هەرچەند ئێوە ساڵانێكە لەژێر سێبەری رێژیمێكدا خوێندنتان تێپەڕ كردووە‌ و شارەزایی تەواوتان بە سیاسەتی دژی زانست‌ و پەروەردەی پێشكەوتووی كۆماری ئیسلامی هەیە، بەو حاڵەشەوە ئەم كاتەمان بە گونجاو زانی وەكوو مامۆستایەكی پێشووی ئاشنا بەدەرس‌ و قوتابخانە ئاوڕێك لە هەلومەرجی ئیستای خوێندن لە ئێران بدەینەوە.
لە ئێوە شاراوە نییە كە مەبەستی رێژیمی كۆماری ئیسلامی لە قوتابخانە ‌و دانشگا پێگەیاندن ‌و پەروەردەكردنی گەنجەكانی وڵات بە هزر‌ و بیری پێشكەوتنخوازی ‌و سەردەمیانە‌ و داهاتوویەكی گەشاوەتر نییە، بەڵكوو جەمسەری هەموو تێكۆشانی لەو پێوەندیەدا دەگەڕێتەوە سەر پەروەردەكردنی جیلێك لەسەر بنەمای عەقڵییەتی دواكەوتوو، بۆ ئەوەی بتوانێ دەسەڵاتداری خۆی لە داهاتووشدا بەسەر خەڵكدا درێژە بدا، بۆ ئەوەی جیلێكی ملكەچ تەحویلی كۆمەڵگا بدا كەلە جیاتی بیر كردنەوە لە ژیان بە ئازادی، ببنە پێچ‌ و مۆرەیەك بۆ ماشینی سەركوت ‌و دیكتاتۆری ئەو رێژیمە. ناوەڕۆكی كتێبەكان، چاوەدێری كردنی وردی هەڵسوكەوتی قوتابی، خوێندكار‌ و مامۆستا لە قوتابخانە ‌و دانشگاكانیان‌ و ناچاركردنیان بە بیر كردنەوە ‌و هەڵسوكەوتێك كە لای رێژیم پەسەندە، دەركردن‌ و سزادانی ئەوانەی كە كەمترین گومانیان لەسەر بێ، یان بێبەش كردنیان لە خوێندن دەیان ساڵە بەسەر فەزای خوێندنگاكاندا زاڵە. رێژیم بۆ بەڕێوەبردنی ئەم بەرنامە دژی مرۆڤایەتییە لە هەموو توانای خۆی كەڵك وەردەگرێ. دابین كردنی قەڵەم ‌و دەفتەر كە دروشمەكانی ئیسلامی حكوومەتی، یان وێنەی بە ناو شەهیدەكانیانی لەسەرە بە بێبەانبەر بە تایبەت لە گوندەكان بە ناوی یارمەتی وەڕ خستنی كاروانی راهیانی نوور كە لەودا منداڵان بە زۆری دەبەن بۆ چاوپێكەوتنی شەڕگەكانی رێژیم كە لەوێدا ژمارەیەكی زۆر لە لاوەكانی ئەو وڵاتەیان بە كوشت داوە، وەك نموونەگەلێك لەو سیاسەتانەن كە بەسەر لاوەكانیدا دەسەپێنن بەو هیوایەی میشكیان بشۆنەوە. لە ساڵی ١٣٦٨ هەتا ١٣٩٠، ١٠٠ كەس لەو قوتابییانە لە كاروانی راهیانی نوور لە رووداوەكانی هاتووچوودا بریندار ‌و ٧١ كەسیان كوژراون، تەنیا لە ساڵی خوێندنی رابردوو ٢٦ كەس لەو سەفەرانەدا گیانیان لەدەست دا.
سەرەڕای ئەوەی كە رێژیم لەو بەرنامانەیدا بە ئاكام نەگەیشتووە‌و رۆژبەرۆژ زیاتر دەكەوێتە بەر رق ‌و بێزاری لاوەكان، بەڵام بەو حاڵەشەوە ‌و بە بێ لەبەر چاو گرتنی خەسارە گیانییەكان ئەو بەرنامانە هەروا درێژەیان هەیە.
ئیمكانات‌ و پێداویستییەكانی قوتابخانەكانیش بۆ خۆی تراژیدییایەكە، بێجگە لەوەی كە لەبەر كەمیی بینا زۆربەی قوتابخانەكان بە شێوەی دوو شیفت ‌و سێ شیفت بەڕێوە دەچن كە شوێندانەریی نێگەتیڤی زۆری لەسەر خوێندن‌ و پێشكەوتنی قوتابییان پێك هێناوە، شێوەی گەرمكردنی قوتابخانەكانیش دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمانێكی زوو، ئەوەش بۆەتە هۆی ئەوەی لە وەرزی زستاندا رۆژانە خەبەری ئاور گرتنی قوتابخانە ‌و قوتابییان لێرە ‌و لەوێ ببیستین. لە ساڵی ١٣٦٧ی هەتاوییەوە هەتا ١٣٩١ لە شوێنە جیاجیاكانی ئێران سەرجەم ٧٢ قوتابی‌ و مامۆستا بەهۆی ئاورگرتنی قوتابخانەوە بریندار ‌و چوار قوتابیش گیانیان لە دەست داوە، كە باسی ئەم رووداوە تاڵانە دەكەین، ئاورگرتنی قوتابخانەی شیناوێی پیرانشارمان بیر دێتەوە كەلە بەفرانباری ساڵی پار رووی دا‌ و ٢٨ قوتابیی كچ بریندار بوون دوو قوتابیش گیانیان لەدەست دا، ئەو رووداوە هەموو كوردستانی ماتەمبار كرد.
بەڵام دەردی سەرباری هەموو ئەو كەموكۆرییانە بارودۆخی ژیان ‌و گوزەرانی مامۆستایانە، لە وڵاتێك كە ئێستا هەر بە وتەی كاربەدەستانی رێژیم ئاستی ئاوسانی دراو گەیشتووەتە ٣٩% رادەی مووچەی مامۆستایان ئەوەندە كەمە كەلە زۆر شوێن تەنانەت بەشی كرێ ماڵەكانیان ناكا، مووچەی ئیزافەكاری لەگەڵ ئەوەی زۆر كەمە زۆر جار ٥ هەتا ٦ مانگ وەدوا دەكەوێ. هێندێك یارمەتیی ماڵی بۆ مامۆستایان بە شێوەی فەرمی لەبەرچاو گیراوە وەك، بیمە تەڵایی، حەقی نیشتەجێ بوون و هێندێكی دیكە، یان نایان دەنێ یان بە كەموكورتی ‌و چەند مانگ جارێك وەرێ دەگرن. ئەوە وەزعی ئابووریی ئەو مامۆستایانەیە كە بە شێوەی فەرمی دامەزراون، بەڵام لەوان خراپتر وەزعی ئەو بەشە لە مامۆستایانەیە كە بە شێوەی \'\'حق التدریس\'\' بە مووچەیەكی زۆر كەمتر ‌و بە بێ بیمە ‌و ئیمكاناتی دیكە كار دەكەن و زۆر جاریش بە بەهانەی سەیر ‌و سەمەرەوە كارەكانیان لێ وەردەگرنەوە.
وەزعی ناڵەباری ژیان، داهاتی كەم و خەرجی گرانی گوزەران كە رۆژبەرۆژیش دەچێتە سەرێ بۆەتە هۆی ئەوەی مامۆستایان بۆ دابین كردنی لانیكەمی ژیانیان لە رۆژدا ٢ ــ ٣ كار بكەن، ئەوەش بۆەتە هۆی ئەوەی كە كاری مامۆستایەتی وەك كارێكی لاوەكی چاو لێ بكرێ‌ و شوێندانەریی نەرێنی لەسەر رادەی فێركردن دابنێ.
خۆشەویستان ئەوەی باسمان كرد كورتەیەك لەو هەموو نەهامەتی ‌و كەند ‌و كۆسپانەیەكە كە قوتابی ‌و مامۆستا لە وڵاتی ئێمەدا رۆژانە لەگەڵی بەرەوڕوو دەبنەوە.
رەنگە پرسیارێكی سەرەتایی لێرەدا ئەوە بێ كە وڵاتی ئێران بەو هەموو داهاتە زۆرەی نەفتەوە بۆچی دەبێ خەڵكەكەی بەتایبەت قوتابی‌ و مامۆستاكان كە بنیات كردنی داهاتووی ئەو وڵاتە لە سەرشانی ئەوانە، لە هەڵومەرجێكی ئاوا دژواردا ژیان بەسەر بەرن؟
وڵامی ئەو پرسیارە بۆ خۆی باسێكی زۆر هەڵدەگرێ، بەڵام بە كورتی دەڵێین سەروەت ‌و سامانی ئەو وڵاتە كە دەبێ بۆ ئاوەدان كردنەوە، فەراهەمكردنی هەڵی كار ‌و ژیانێكی شیاوی ئەم سەردەمە بۆ هەموو تاكێكی كۆمەڵگا بە تایبەت پەروەردە سەرف بکرێ، سەرفی شەڕێكی ماڵوێرانكەر لە سووریە دەكرێ بۆ پشتیوانی لە بەشار ئەسەدێك كە بە وتەی ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوەیەكگرتووەكان هەتا ئێستا زیاتر لە سەد هەزار كەس لە هاووڵاتییانی خۆی تەنانەت بەچەكی شیمیایی كوشتوە، بە سەدان هەزار كەسی بریندار كردووە، وڵاتەكەی وێران كردوە‌و، ١ لە ٣ی خەڵكەكەی لە ترسان وڵاتیان بەجێ هێشتوە. سەرفی پڕچەك كردن ‌و بەهێز كردنی حیزبوڵڵای لوبنان دەكرێ ‌و دەچێتە كیسەی تاقمە تیرۆریستەكان لە ناوچە ‌و جیهاندا.
لە نێوخۆی وڵاتیش هەموو ئاگادارن كە چۆن دەسەڵات بەدەستەكان بەر بوونەتە بەتاڵان بردنی دارایی ئەو وڵاتە كە نانی ئەو خەڵكەیە.
بەڵی خۆشەویستان ئێستا هەموو دارایی ‌و داهاتی زۆر‌ و زەوەندی ئێران، سەرفی كوشتن‌ و وێرانی لە دەرەوەی وڵات ‌و دزی‌ و تاڵانی دەسەڵاتداران لە ناوخۆ دەبێ. رزگاری لەم رۆژڕەشییە پێویستیی بە وریایی ‌و یەكگرتوویی هەیە هەتا بتوانین ئەو سیستمە دەسەڵاتدارییە لە ئێران لابەرین ‌و حكوومەتێك بنیاد بنێین كە هێ خۆمان بێ‌ و لە خزمەتی خەڵكدا بێ.
لەو پێوەندییەدا هەموومان ئەركمان لەسەر شانە، بەڵام ئەركی مامۆستایان لە لایەك‌ و خۆێندكار ‌و قوتابییان وەك توێژی لاوی كۆمەڵگە قورسترە، با هەموومان ئەركی خۆمان بە باشی بەڕێوە بەرین ‌و بنواڕینە داهاتوویەكی گەش بە دوور لە زوڵم ‌و زۆرداری رێژیمی دیكتاتۆری كۆماری ئیسلامی، ئێمەیش دەتوانین بەو داهاتوویە بگەین هەروەك چۆن گەلانی دیكە پێی گەیشتن.
بە هیوای ئەو رۆژانە
هەر سەركەوتوو ‌و لە بەڵای رێژیم بە دوور

حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران
سکرتێری گشتی
مستەفا هیجری
٣١ی خەرمانانی ١٣٩٢ی هەتاوی